อุปกรณ์ที่เกี่ยวกับการถ่ายภาพในปัจจุบัน ไม่ว่าจะเป็น เลนส์ แฟลช Gimbal หรืออุปกรณ์กันสั่น ขาตั้งกล้อง ตู้กันความชื้น เป็นต้น โดยเฉพาะสินค้าที่มาจากจีน และใช้ชื่อจีนเป็นหลัก ทำให้ผู้ใช้คนส่วนใหญ่ออกเสียงเรียกยี่ห้อเหล่านี้ไม่ถูก และไม่แน่ใจว่าออกเสียงอย่างไร เพราะแม้แต่บริษัทผู้นำเข้าก็เลือกที่จะใช้คำภาษาอังกฤษในการโฆษณาผลิตภันฑ์ที่ตนนำเข้า แทนที่จะเขียนเป็นชื่อภาษาไทย ซึ่งอาจจะเป็นเพราะเกรงว่าจะออกเสียงไม่ถูก หรือเกรงว่าชื่อจีนมันดูไม่ทันสมัย
ข้อเขียนนี้เขียนขึ้นมาก็เพื่อให้ผู้อ่านหรือผู้ใช้อุปกรณ์เหล่านั้นทราบว่า ยี่ห้ออุปกรณ์ของตนนั้น มีชื่อเรียกที่ถูกต้องว่าอย่างไรบ้าง ที่ผมจะยกมาก็คงไม่กี่ยี่ห้อ เอาเฉพาะที่คนใช้กล้องพอรู้จักและใช้กันในไทยเท่านั้น ไม่ได้ยกมาทุกยี่ห้อ และไม่ได้รวมถึงยี่ห้อจีนที่มีชื่อเป็นคำอังกฤษอยู่แล้ว เช่น DJI ซึ่งเป็นยี่ห้อของ Drone และ Gimbal หรือ Wonderful ซึ่งเป็นยี่ห้อของตู้กันความชื้น เป็นต้น
เนื้อหาในข้อเขียนนี้เป็นเนื้อหาเบาๆ น่ะครับ ไม่ใช่วิชาการอะไร เพราะผมเองก็ไม่ใช่นักวิชาการ ไม่ใช่นักภาษาศาสตร์ ไม่ได้เป็นผู้เชี่ยวชาญภาษาจีนแต่อย่างใด เพียงแต่พอมีความรู้ภาษาจีนบ้างเล็กๆ น้อยๆ และเคยทำงานอยู่ในจีนมาเกือบครบ 11 ปี หย่อนไปไม่กี่เดือน จึงค่อยหาญกล้าที่จะออกมาเขียนเรื่องแบบนี้บ้างเล็กๆ น้อยๆ
สำหรับท่านที่ไม่ทราบภาษาจีนกลางเลย ก็ขอเรียนเพิ่มเติมว่า เพื่อให้เข้าใจหลักการออกเสียงบางประการเกี่ยวกับการนำอักษรโรมันมาใช้ในภาษาจีน (romanization) หรือที่จีนเรียกว่า พินอิน (pinyin) นั้น ไม่ได้มีการออกเสียงแบบเดียวกับการออกเสียงภาษาอังกฤษ แต่เป็นแบบฉบับโดยเฉพาะของจีนเท่านั้น เช่น อักษร b จะออกเสียงเป็น ป อักษร d จะออกเสียงเป็น ต อักษร z จะออกเสียงเป็น จ สระ e จะออกเสียงเป็น เออ เป็นต้น นอกจากนี้ ภาษาจีนมีการออกเสียงสูงต่ำ (tonation) แบบวรรณยุกต์ในภาษาไทย เช่น มา หมา หม่า ม๊า ซึ่งแต่ละคำจะมีความหมายต่างกัน ต้องเป็นคนที่เรียนการออกเสียงแบบพินอินมาจึงจะออกเสียงได้ถูกต้องเมื่อมีเครื่องหมายกำหนดเสียงสูงต่ำแสดงไว้
Laowa
เลนส์ manual focus ยี่ห้อดังของจีน คนไทยส่วนใหญ่ไม่ทราบว่าคำนี้ออกเสียงว่าอย่างไร แม้แต่บริษัทผู้นำเข้าเลนส์ยี่ห้อนี้ยังเขียนคำออกเสียงว่า ลาโอว่า ซึ่งไม่ใช่นะครับ Laowa มาจากคำภาษาจีนว่า 老蛙 แปลว่า กบแก่ ออกเสียงว่า เหล่าวา ถ้าเขียนเป็นพินอิน มีวรรณยุกต์กำกับเสียง ก็จะเป็น Lǎowā เหล่าวาเป็นชื่อกวีนิพนธ์ซึ่งประพันธ์โดยประธานเหมา เจ๋อตง (Mao Zedong) เมื่อปี 1910 อันนี้ผมไม่ได้มั่วนะครับ บริษัทผู้ผลิตเลนส์เหล่าวาเขียนไว้เองที่เว็บไซต์ของบริษัทเขา
Yongnuo
เป็นยี่ห้อของแฟลช ไฟสตูดิโอ และตอนหลังๆ นี้ ก็เริ่มผลิตเลนส์ขึ้นมาด้วย Yongnuo มาจากคำภาษาจีนว่า 永诺 ออกเสียงว่า หย่งนั่ว เขียนเป็นพินอินว่า Yǒngnuò อุปกรณ์เกี่ยวกับการถ่ายภาพยี่ห้อนี้ โดยเฉพาะแฟลช นับว่ามีชื่อเสียงมาพอสมควร ในฐานะผู้ผลิตแฟลชภายนอก third party ซึ่งก็มีราคาย่อมเยากว่าแฟลชจากค่ายกล้องเอง
Sirui
เป็นยี่ห้อของขาตั้งกล้อง ไม่ว่า tripod และ monopod ถือเป็นยี่ห้อขาตั้งกล้องชั้นแนวหน้ายี่ห้อหนึ่งของจีน ปัจจุบันก็ได้ขยายประเภทผลิตภัณฑ์ของตัวเองออกไปเป็นอย่างอื่นอีก เช่น ฟิลเตอร์ ตู้กันความชื้น ไม้กันสั่นสำหรับกล้องมือถือ ส่วนตัวผมเองก็ซื้อ tripod ยี่ห้อนี้มาใช้หลายรุ่นตั้งแต่ทำงานอยู่ที่นครกว่างโจว Sirui มาจากคำภาษาจีนว่า 思锐 อ่านว่า ซือรุ่ย เขียนแบบพินอินใส่ตัวกำกับเสียง ก็เป็น Sīruì จริงๆ แล้วคำว่า รุ่ย นั้น ในภาษาจีนตัวอักษร r มันไม่ได้ตรงกับ ร ซะทีเดียว มันจะมีตัว ย และ ร เข้ามาผสมกัน โดยตัว ย จะเป็นอักษรนำ แล้วกล้ำเสียง r ในลักษณะของการม้วนลิ้น ฟังดูแล้วออกเสียงยากสำหรับคนไทยทั่วๆ ไป การออกเสียงว่า ซือรุ่ย ผมจึงเห็นว่าเหมาะแล้ว ยิ่งถ้าไปออกเสียงเป็น ซือยุ่ย ตรงๆ แบบไม่ม้วนลิ้นด้วยตัว ร ยิ่งฟังดูไม่เพราะ ไม่น่าซื้อสินค้ายี่ห้อนี้ไปด้วยซ้ำ ผมเคยเห็นในเว็บไซต์ภาษาอังกฤษของ Sirui เองแล้ว เขายังบอกว่า ชื่อสินค้าของเขาออกเสียงว่า Soo-ray ด้วยซ้ำ ซึ่งอันนี้เขาคงให้ฝรั่งออกเสียงได้ง่ายสุดหละครับ ไม่เกี่ยวกับหลักภาษา ส่วนในไทยผมเห็นในเว็บร้านขายกล้องถ่ายรูปแห่งหนึ่งเขาเขียนชื่อยี่ห้อนี้ว่า ‘ซิรูอิ” ก็แปลกดีนะ
Huitong
เป็นยี่ห้อของตู้กันความชื้นที่เรียกว่า Dry Cabinet ซึ่งเอาไว้ใช้เก็บกล้อง เลนส์ และอุปกรณ์อื่นๆ ที่เราสามารถตั้งค่าควบคุมความชื้นได้ ทำให้อุปกรณ์บางประเภท โดยเฉพาะเลนส์ ไม่เกิดเชื้อราขึ้นภายในเลนส์ ความจริงตู้กันความชื้นจากจีนมีหลายยี่ห้อ แต่เอายี่ห้อที่ผมมีก็แล้วกัน Huitong มาจากคำภาษาจีนว่า 惠通 อ่านว่า ฮุ่ยทง เขียนเป็นพินอิน Huìtōng
Zhiyun
Gimbal ยี่ห้อ Zhiyun นี้เป็นคู่แข่งกับ DJI Zhiyun มาจากคำว่า 智云 เขียนเป็นพินอินว่า Zhìyún อ่านว่า จี้อหยุน หรือ ชื่อหยุน ก็ได้ เพราะ zh ในภาษาจีนกลาง ต้องออกเสียงควบกันระหว่าง จ กับ ช ซึ่งตัวอักษรแบบนี้ไม่มีในภาษาไทย และคำว่า yun คำนี้จะออกเสียงให้ตรงเป๊ะมันก็ค่อนข้างยากเช่นเดียวกัน คำว่า yun นี้ บางคนเขียนว่า อวิ๋น เพราะสระ ü ในคำนี้ ปกติเขียนเต็มเป็น yün มันออกเสียงค่อนข้างยาก คือ ออกเสียงว่า อวี (ให้ออกเสียงเป็นพยางค์เดียว) ผมว่าออกเสียงง่ายๆ ดีกว่าครับ คือ จื้อหยุน/ชื่อหยุน ไม่จำเป็นต้องเป็น จื้ออวิ๋น หรือ ชื่ออวิ๋น ซึ่งคำที่ออกเสียงยากๆ แบบนี้ ไว้เขียนให้นักเรียนนักศึกษาที่เรียนภาษาจีนอ่านดีกว่า ไม่ใช่สำหรับคนไทยทั่วๆไป ภาษาจีนบางคำมันออกเสียงยากอยู่แล้ว การเขียนคำอ่านยากๆ จะทำให้คนไทยงงงวยกับการออกเสียงภาษาจีนหนักเข้าไปอีก
คำว่า อวิ๋น นี้ ถ้าไปให้คนไทยที่ไม่รู้ภาษาจีนเลยอ่านดู ผมว่าเขาก็จะอ่านว่า อะ วิ๋น กันทั้งนั้น เพราะในภาษาไทยของเรา คำที่มี อ นำหน้า ก็จะออกเสียงว่า อะ ทั้งนั้น เช่น อธรรม อคติ อกุศล คนไทยทั่วไปใครจะไปรู้ว่าคำนี้ต้องออกเสียงพยางค์เดียว เขียนเป็น หวิน ยังเข้าท่ากว่าและอ่านง่ายกว่า การเขียนแบบนี้ซึ่งปัจจุบันมีเขียนกันเยอะ เช่น เจีย (jia) เขียนเป็น จยา เซี่ย (Xia) เขียนเป็น ซย่า กั๋ว (guo) เขียนเป็น กว๋อ ซึ่งเขียนแบบนี้ผมว่าไม่ต่างอะไรกับการที่คนไทยบางคนที่เขียนคำทับศัพท์ภาษาอังกฤษเพื่อให้ตรงกับการออกเสียงในภาษาอังกฤษ เช่น London เขียนว่า ล่อนเดิ่น United เขียนว่า ยูนายเถ็ด ถ้าเขียนให้นักเรียนที่เรียนภาษาอังกฤษอ่านก็น่าจะเป็นเรื่องดีที่ทำให้นักเรียนออกเสียงได้ถูกต้อง แต่ถ้าใช้กับคนไทยทั่วไป มันก็ดูพิลึกนะครับ ยิ่งเป็นภาษาจีนยิ่งอ่านออกเสียงลำบากหนักเข้าไปอีกเพราะมันไม่ตรงกับสระอักษรโรมัน คนไม่รู้ภาษาจีนเขาจะรู้ได้อย่างไร สระ ia ให้ออกเสียงว่า อยา สระ uo ให้ออกเสียงว่า วอ แถมคำจีนบางคำยังใส่การันต์เข้าไปอีกและยังทำผิดหลักไวยากรณ์ไทยอีก โดยเขาต้องการให้ออกเสียงคำที่ใส่การันต์ด้วย เช่น pei เขาจะเขียนว่า เผย์ คนไทยทั่วไปใครจะรู้หละครับว่าให้ออกเสียงว่า เผย เพราะถ้าใส่การันต์ก็ไม่ต้องออกเสียงตัวอักษรนั้น
Xiaomi
ยี่ห้อนี้ไม่ได้เกี่ยวกับอุปกรณ์กล้องแต่อย่างใด แต่เป็นโทรศัพท์มือถือ ยี่ห้อจีนที่หลายๆ คนรู้จัก คือ Xiaomi มาจากคำภาษาจีนว่า 小米 ซึ่งแปลว่า ข้าวฟ่าง ซึ่งหลังๆ ก็เป็น Mi คำเดียวโดดๆ ซึ่งก็แปลว่า ข้าว 小米 เขียนเป็นพินอินว่า Xiǎomǐ ออกเสียงว่า เสียวหมี่ ถ้าเป็น Mi ก็ออกเสียงว่า หมี่ ความจริงบริษัทเสียวหมี่ไม่ได้ทำโทรศัพท์มือถือขายอย่างเดียว แต่มีสินค้าหลากหลายมาก เช่น โทรทัศน์ หูฟัง ไม้กันสั่น คอมพิวเตอร์โน้ตบุ๊ค รองเท้า ฯลฯ
Kani
กระเป๋ากล้องยี่ห้อจีน ผมเคยดูรีวิวทางยูทูปของผู้จัดคนไทยรายการหนึ่ง เขาเรียกกระเป๋ายี่ห้อนี้ว่า คานิ ความจริงในภาษาจีน คำนี้ออกเสียงว่า ข่าหนี (卡尼)
Huawei
โทรศัพท์มือถือยี่ห้อดังของจีน (ความจริง Huawei ผลิตสินค้าหลายอย่าง ที่โด่งดังมากสุดก่อนจะผลิตโทรศัพท์มือถือ คือ ระบบอุปกรณ์เครือข่าย ซึ่งเข้าไปตีตลาดเจ้าตลาดเดิม คือ Cisco ด้วยราคาที่ถูกกว่า) Huawei ออกเสียงอย่างไร คนไทยออกเสียงว่า หัวเหว่ย ตัวบริษัท Huawei Technology (Thailand) เรียกชื่อบริษัทตัวเองว่า หัวเว่ย แต่ถ้าคุณไปถามคนจีน หรือดูข่าวทีวีของจีน ดูโฆษณาภาษาจีน เขาจะออกเสียงว่า หัวเหวย หรือบางคนอยากจะเขียนให้มันตรงกับการออกเสียงภาษาจีนแบบเป๊ะเป๊ะ ก็จะเขียนว่า ฮว๋าเหวย หรือ ฮว๋าเว๋ย ก็ได้ แล้วแต่ชอบ
ในภาษาจีนนั้น เมื่อจะนำคำภาษาต่างประเทศมาใช้ ก็ไม่สามารถนำมาใช้ทับศัพท์ในภาษาจีนได้โดยตรงแบบภาษาไทยของเรา เพราะตัวอักษรจีนพัฒนามาจากอักษรภาพ แม้อักษรจีนจะรูปแบบพยัญชนะและสระด้วยก็ตาม แต่ก็มีข้อจำกัดในการออกเสียงให้ตรงกับคำต่างประเทศ ดังนั้น การทับศัพท์ภาษาต่างประเทศจึงจำเป็นต้องใช้คำจีนที่ออกเสียงคล้ายคลึงกับศัพท์ต่างประเทศที่จะทับศัพท์คำนั้น และต้องพิจารณาถึงความหมายที่ดีด้วย ผมขอยกตัวอย่างยี่ห้อกล้องต่างๆ เมื่อวางขายในประเทศจีนเขาก็จะทับศัพท์ชื่อยี่ห้อในแบบฉบับของภาษาจีน เช่น Nikon ในภาษาจีนเรียกว่า หนีคัง (尼康) Canon ในภาษาจีนเรียกว่า เจียเหนิง (佳能) Olympus ในภาษาจีนเรียกว่า เอ้าหลินปาซือ (奥林巴斯) Sony ในภาษาจีนเรียกว่า สั่วหนี (索尼) Leica ในภาษาจีนเรียกว่า ไล๋ข่า (徕卡) เป็นต้น
สุดท้ายครับ ชื่อยี่ห้อจีนบางครั้งมันก็แปลงเป็นภาษาอังกฤษไปได้อย่างแนบเนียน อย่างเช่น ไน๊ซือ (耐司) ซึ่งเป็นฟิลเตอร์ที่มีชื่อของจีนยี่ห้อหนึ่ง ไม่ว่าจะเป็น CPL หรือ ND Graduated หรือ UV filter เมื่อนำผลิตภัณฑ์ออกสู่ตลาดโลกเขาก็ใช้ชื่อเป็นภาษาอังกฤษว่า NiSi (ไนซิ หรือ นิซิ ก็ตามแต่จะเรียก แต่ความนิยมเป็น นิซิ หรือ นิสิ มากกว่า) ในไทยก็มีบริษัทนำเข้าจำหน่าย ซึ่งเป็นบริษัทเดียวกับที่นำเลนส์ Laowa เข้ามาจำหน่าย ซึ่งผมเองก็มีฟิลเตอร์ NiSi รุ่น HUC IR ND64+CPL และเลนส์ Wide Angle ของ Laowa รุ่น 10mm f/2.0 for M4/3 ใช้อยู่ และก็ชอบมากสำหรับเลนส์ตัวนี้